Szampan
Trudno wyobrazić sobie luksusowe życie bez szampana. Jest wiele rodzajów drogich win, jednak szampan ma w sobie coś, co sprawia, że zawsze i praktycznie każdemu kojarzy się z sukcesem, podczas gdy Romanée Conti czy Mouton Rotschild są tego zupełnie pozbawione. Być może to tylko kwestia marketingu i zagnieżdżenia w kulturze masowej, tym niemniej tak po prostu jest.
Musujące właściwości białych win szampańskich były znane od dawna, lecz długo postrzegano je raczej jako wadę, niż zaletę. Ponieważ nie znano powodów tego procesu i nie potrafiono go kontrolować, butelki win musujących nierzadko wybuchały pod wpływem wewnętrznego ciśnienia. Sprawiało to zatem więcej problemów, niż dawało pożytku. Dopiero w II połowie XVIII wieku (po eksperymentach dom Pierre’a Perignona) produkcja szampana stała się zajęciem dającym jakieś szanse na zarobek, ale na większa skalę napłynął on dopiero w XIX stuleciu, po wojnach napoleońskich.
Szampan jest winem dwukrotnie fermentowanym, kupażowanym z różnych szczepów, parcel i roczników (choć zdarzają się wersje rocznikowe), zatem sztuka jego wytwarzania wymaga wysokich kwalifikacji enologicznych. Głównymi szczepami będącymi podstawą przemysłu szampańskiego są białe chardonnay oraz czerwone pinot noir i pinot meunier. Poza nimi przepisy apelacyjne uwzględniają dodatkowych 7 odmian dopuszczonych do produkcji. Podstawowa wersja szampana każdego producenta to cuvée złożone z różnych win bazowych. Jednak poza nią zawsze są wersje bardziej skomplikowane. Najczęściej są to: Millésime – szampan pochodzący z określonego na etykiecie rocznika, Cuvée Prestige – blend win bazowych pochodzących z roczników uznanych przez producenta za najlepsze, Blanc de blancs – szampan wyprodukowany wyłącznie z białych winogron, Blanc de noirs – szampan pochodzący wyłącznie z wina bazowego z ciemnych winogron (ma jednak jasny kolor, ponieważ odpowiednio szybkie wytłaczanie moszczu i niedopuszczanie do jego kontaktu ze skórkami pozwala zachować jego jasną barwę, nawet wówczas, gdy winogrona są ciemne). Również zawartość cukru jest różna, pod tym względem wyróżnia się 6 kategorii, zaleznie od zawartości cukru w litrze wina: Extra Brut (do 6 g.), Brut (do 12 g), Extra Dry (12 – 17g), Sec (17 – 32 g. ), Demi Sec (32 – 50 g.), Doux (powyżej 50 g.).
O ile szampan może być produkowany wyłącznie w Szampanii, o tyle sama metoda jego wytwarzania spopularyzowała się daleko poza granicami tego regionu.
Szampan jest winem o ogromnym potencjale kulinarnym. Wcale nie tkwi on w możliwościach łączenia go z kawiorem, czy truskawkami – to zestawienie jest mało prawdziwym stereotypem – jednak poza tymi dwoma dodatkami rozpościera się ogromne pole do popisu. Co szczególnie interesujące, dzięki wysokiej kwasowości wina szampańskie dobrze łączą się z tradycyjną kuchnią polską – potrawy mączne (pierogi), pasztety, wędliny, twarde sery, farsze kapuściane, mięsne i grzybowe stanowią doskonałe towarzystwo dla tego rodzaju wina.
Musujące właściwości białych win szampańskich były znane od dawna, lecz długo postrzegano je raczej jako wadę, niż zaletę. Ponieważ nie znano powodów tego procesu i nie potrafiono go kontrolować, butelki win musujących nierzadko wybuchały pod wpływem wewnętrznego ciśnienia. Sprawiało to zatem więcej problemów, niż dawało pożytku. Dopiero w II połowie XVIII wieku (po eksperymentach dom Pierre’a Perignona) produkcja szampana stała się zajęciem dającym jakieś szanse na zarobek, ale na większa skalę napłynął on dopiero w XIX stuleciu, po wojnach napoleońskich.
Szampan jest winem dwukrotnie fermentowanym, kupażowanym z różnych szczepów, parcel i roczników (choć zdarzają się wersje rocznikowe), zatem sztuka jego wytwarzania wymaga wysokich kwalifikacji enologicznych. Głównymi szczepami będącymi podstawą przemysłu szampańskiego są białe chardonnay oraz czerwone pinot noir i pinot meunier. Poza nimi przepisy apelacyjne uwzględniają dodatkowych 7 odmian dopuszczonych do produkcji. Podstawowa wersja szampana każdego producenta to cuvée złożone z różnych win bazowych. Jednak poza nią zawsze są wersje bardziej skomplikowane. Najczęściej są to: Millésime – szampan pochodzący z określonego na etykiecie rocznika, Cuvée Prestige – blend win bazowych pochodzących z roczników uznanych przez producenta za najlepsze, Blanc de blancs – szampan wyprodukowany wyłącznie z białych winogron, Blanc de noirs – szampan pochodzący wyłącznie z wina bazowego z ciemnych winogron (ma jednak jasny kolor, ponieważ odpowiednio szybkie wytłaczanie moszczu i niedopuszczanie do jego kontaktu ze skórkami pozwala zachować jego jasną barwę, nawet wówczas, gdy winogrona są ciemne). Również zawartość cukru jest różna, pod tym względem wyróżnia się 6 kategorii, zaleznie od zawartości cukru w litrze wina: Extra Brut (do 6 g.), Brut (do 12 g), Extra Dry (12 – 17g), Sec (17 – 32 g. ), Demi Sec (32 – 50 g.), Doux (powyżej 50 g.).
O ile szampan może być produkowany wyłącznie w Szampanii, o tyle sama metoda jego wytwarzania spopularyzowała się daleko poza granicami tego regionu.
Szampan jest winem o ogromnym potencjale kulinarnym. Wcale nie tkwi on w możliwościach łączenia go z kawiorem, czy truskawkami – to zestawienie jest mało prawdziwym stereotypem – jednak poza tymi dwoma dodatkami rozpościera się ogromne pole do popisu. Co szczególnie interesujące, dzięki wysokiej kwasowości wina szampańskie dobrze łączą się z tradycyjną kuchnią polską – potrawy mączne (pierogi), pasztety, wędliny, twarde sery, farsze kapuściane, mięsne i grzybowe stanowią doskonałe towarzystwo dla tego rodzaju wina.
Słowa kluczowe: Francja, wino białe, wino wytrawne, wino słodkie, wino musujące
